معرفی شش‌پر برنجی
شش‌پر برنجی یکی از مقاطع پرکاربرد آلیاژ برنج است که به شکل میله‌ای با مقطع شش‌ضلعی تولید می‌شود.این محصول از قطر 5 تا 80 میلی متر در شرکت صنعتی کشش علم و صنعت تولید می شود که به دلیل ترکیب خاص مس و روی، دارای ویژگی‌هایی همچون مقاومت مکانیکی مناسب، شکل‌پذیری بالا، قابلیت ماشین‌کاری آسان، و مقاومت قابل توجه در برابر خوردگی است. فرم شش‌ضلعی آن، امکان استفاده آسان در اتصالات، قطعات مکانیکی و سیستم‌های پیچ و مهره را فراهم می‌کند و به ویژه در صنایعی که نیاز به دقت ابعادی و ظرافت ساخت وجود دارد، بسیار محبوب است.
آلیاژ برنج مورد استفاده در ساخت شش‌پرها معمولاً بر اساس استانداردهایی مانند ASTM B16 یا EN 12164 تولید می‌شود و بسته به درصد روی و مس، خواص متفاوتی مانند افزایش سختی یا بهبود مقاومت به سایش پیدا می‌کند. برنج‌های با درصد روی بالاتر معمولاً استحکام بیشتری دارند، در حالی که برنج‌های با روی کمتر، ماشین‌کاری و لحیم‌پذیری بهتری ارائه می‌دهند.
کاربردهای شش‌پر برنجی بسیار گسترده است؛ از تولید قطعات الکتریکی و اتصالات صنعتی گرفته تا ساخت شیرآلات، ابزار دقیق، تجهیزات دریایی و قطعات تزئینی. این تنوع کاربرد ناشی از ترکیب بی‌نظیر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی برنج، همراه با شکل شش‌ضلعی آن است که انتقال نیرو، مونتاژ و جداسازی را تسهیل می‌کند.
از نظر فرآیند تولید، شش‌پر برنجی معمولاً از طریق ریخته‌گری اولیه شمش، نورد گرم برای شکل‌دهی، و سپس کشش یا اکستروژن به مقطع شش‌ضلعی تهیه می‌شود. پس از آن عملیات تکمیلی مانند پولیش، آنیل یا روکش‌دهی انجام می‌شود تا کیفیت سطح و دوام آن به استاندارد صنعتی برسد.
ساختار و ویژگی‌های فنی شش‌پر برنجی
شش‌پر برنجی از آلیاژ مس و روی تشکیل شده و به شکل میله شش‌ضلعی تولید می‌شود. این ساختار، علاوه بر ایجاد زیبایی ظاهری و سهولت مونتاژ، باعث توزیع متعادل نیرو در کاربردهای مکانیکی می‌شود. در ادامه ویژگی‌های فنی آن را به صورت ساختارمند مرور می‌کنیم:
ویژگی‌های کلیدی
ترکیب آلیاژی: معمولاً بین 58٪ تا 63٪ مس و مابقی روی، همراه با مقادیر جزئی سرب یا قلع برای بهبود ماشین‌کاری.
- مقاومت مکانیکی: استحکام کششی بین 350 تا 550 مگاپاسکال بسته به گرید آلیاژ.
- سختی سطحی: بین 80 تا 150 برینل (HB)، قابل افزایش با عملیات حرارتی.
- مقاومت به خوردگی: بالا در محیط‌های مرطوب، شور و صنعتی.
- هدایت الکتریکی: حدود 25٪ تا 30٪ هدایت مس خالص (IACS).
- هدایت حرارتی: بین 110 تا 150 W/m·K.
- ماشین‌کاری: بسیار عالی، به‌ویژه در گریدهایی مانند C360 که سرب آزاد دارد.
- قابلیت لحیم‌کاری و جوشکاری: مطلوب، به‌ویژه برای قطعات الکترونیکی و اتصالات لوله.
- شکل‌پذیری: بالا، مناسب برای فورج، اکستروژن و نورد.
جدول ویژگی‌های فنی نمونه شش‌پر برنجی (گرید C360)
| ویژگی فنی | مقدار تقریبی | توضیحات تخصصی |
| ترکیب شیمیایی | Cu: 60%, Zn: 37%, Pb: 3% | افزایش Pb برای بهبود ماشین‌کاری |
| چگالی | 8.44 g/cm³ | تعیین وزن و باربری |
| استحکام کششی | 350–550 MPa | بسته به فرآیند تولید |
| سختی برینل (HB) | 80–150 | قابلیت سختکاری در برخی گریدها |
| مدول الاستیسیته | 100–110 GPa | تعیین انعطاف‌پذیری و مقاومت خمشی |
| هدایت الکتریکی | 25–30 %IACS | مناسب برای اتصالات برقی |
| هدایت حرارتی | 110–150 W/m·K | انتقال حرارت بالا |
| مقاومت به خوردگی | عالی در محیط مرطوب | به دلیل تشکیل لایه محافظ اکسیدی |
| ماشین‌کاری | بسیار عالی | کاهش سایش ابزار و افزایش سرعت تولید |
استانداردها و گریدهای شش‌پر برنجی
شش‌پر برنجی (Brass Hex Bar / میلگرد شش‌پر برنجی) در صنایع مختلف بر اساس استانداردهای بین‌المللی و گریدهای آلیاژی متنوع تولید می‌شود. انتخاب گرید مناسب به کاربرد، شرایط محیطی و الزامات مکانیکی بستگی دارد. آشنایی با این استانداردها و گریدها برای مهندسان، خریداران و تولیدکنندگان اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا به بهینه‌سازی عملکرد، طول عمر و هزینه‌ها کمک می‌کند.
استانداردهای رایج شش‌پر برنجی
شش‌پرهای برنجی معمولاً بر اساس استانداردهای زیر تولید و کنترل کیفیت می‌شوند:
- ASTM B16 – استاندارد آمریکایی برای میله‌های برنجی آزاد ماشین‌کاری (Free-Cutting Brass Rods)
- EN 12164 – استاندارد اروپایی برای میلگردها و مقاطع برنجی با عملیات اکستروژن
- JIS H3250 – استاندارد ژاپنی برای آلیاژهای برنجی صنعتی
- DIN 17660 – استاندارد آلمانی برای مقاطع شش‌ضلعی و چهارضلعی برنجی
- BS 2874 – استاندارد بریتانیایی برای آلیاژهای مس و برنج
| گرید (Grade) | استاندارد معادل | ترکیب شیمیایی تقریبی | ویژگی‌های شاخص | کاربردهای رایج |
| C36000 (Free Cutting Brass) | ASTM B16 / EN CW614N | Cu: 60%, Zn: 36%, Pb: 3% | ماشین‌کاری عالی، مقاومت خوب به خوردگی | اتصالات، قطعات ماشین‌آلات، ابزار دقیق |
| C38500 (Architectural Brass) | ASTM B455 / EN CW617N | Cu: 57–59%, Zn: 39–41%, Pb: ≤3% | شکل‌پذیری عالی، ظاهر زیبا | قطعات تزئینی، معماری، سخت‌افزار |
| C46400 (Naval Brass) | ASTM B21 / EN CW719R | Cu: 60%, Zn: 39%, Sn: ≤1% | مقاومت بسیار بالا در محیط دریایی | صنایع دریایی، پروانه کشتی |
| C28000 (Muntz Metal) | ASTM B111 / EN CW509L | Cu: 60%, Zn: 40% | استحکام بالا، مقاومت به سایش | مبدل حرارتی، صنایع نفت و گاز |
| C26000 (Cartridge Brass) | ASTM B135 / EN CW505L | Cu: 70%, Zn: 30% | انعطاف‌پذیری بالا، کشش‌پذیری عالی | پوکه فشنگ، لوله‌های حرارتی |
کاربردهای شش‌پر برنجی در صنایع
شش‌پر برنجی به دلیل ترکیب آلیاژی مس و روی و داشتن ویژگی‌هایی مانند مقاومت به خوردگی، ماشین‌کاری عالی، هدایت الکتریکی و حرارتی مطلوب، و ظاهر زیبا، در طیف وسیعی از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مقطع فلزی، هم در قطعات عملکردی و هم در بخش‌های تزئینی و دکوراتیو نقش مهمی ایفا می‌کند.
- برای مهره
- کار های صنعتی وبرنجی
- وسایله برقی برنجی
- خودروی
- ماشین سازی
- دستگاه سازی
- تسمه برنجی
- نیرو گاهی
- قفل برنجی
- قفل خانه
کاربردهای اصلی شش‌پر برنجی
- صنعت برق و الکترونیک
- ساخت اتصالات الکتریکی، ترمینال‌ها و کنتاکت‌ها به دلیل هدایت الکتریکی مناسب
- تولید کلیدها، فیوزها و قطعات سوئیچینگ
- کاربرد در بردهای مدار چاپی (PCB) برای پایه‌ها و اتصالات
- صنایع لوله‌کشی و تأسیسات
- تولید اتصالات برنجی مقاوم به خوردگی برای آب، گاز و سیالات صنعتی
- ساخت مهره‌ها و بوش‌های مقاوم در برابر فشار و حرارت
- استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع و سرمایش صنعتی
- ماشین‌آلات و تجهیزات مکانیکی
- ساخت بوش‌ها، شفت‌ها، چرخ‌دنده‌ها و قطعات دقیق مکانیکی
- استفاده در ابزارهای دقیق و دستگاه‌های CNC به دلیل ماشین‌کاری آسان
- تولید قطعات مقاوم به سایش و فشار
- صنایع دریایی
- ساخت پروانه کشتی، یاتاقان‌های دریایی و قطعات در تماس با آب شور
- کاربرد در اتصالات قایق و تجهیزات ساحلی
- مقاوم در برابر خوردگی گالوانیک در محیط‌های مرطوب
- صنایع تزئینی و معماری
- تولید دستگیره‌ها، قفل‌ها، لولاها و قطعات دکوراتیو با رنگ طلایی زیبا
- ساخت پروفیل‌ها و تزئینات داخلی و خارجی ساختمان
- استفاده در تولید سازهای موسیقی به دلیل خاصیت آکوستیکی مطلوب
- صنایع نظامی و دفاعی
- تولید پوکه فشنگ و قطعات جنگ‌افزاری سبک به دلیل انعطاف‌پذیری و مقاومت ضربه‌ای
- استفاده در اتصالات و قطعات حساس تجهیزات نظامی
قیمت شش‌پر برنجی
قیمت شش‌پر برنجی (Brass Hex Bar / میلگرد شش‌پر برنجی) تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل فنی، اقتصادی و بازار جهانی فلزات قرار دارد. از آنجا که آلیاژ برنج ترکیبی از مس (Copper) و روی (Zinc) است، تغییرات قیمت این فلزات در بازار بورس فلزات لندن (LME) و بورس کالای ایران، تأثیر مستقیم بر قیمت نهایی شش‌پر دارد.
1.شرکت کشش علم وصنعت در روز مقدار تولید شش پر برنج چقدر هست؟
در روز تولید مفید روز2تن ریز بار و دورش بار روزی 5تن در روز تولید و عرض بازر.
2. شش‌پر برنجی چیست و چه تفاوتی با میلگرد برنجی دارد؟
شش‌پر برنجی نوعی مقطع آلیاژی از مس و روی است که به شکل شش‌ضلعی تولید می‌شود. میلگرد برنجی ممکن است به صورت گرد، چهارگوش یا شش‌پر باشد؛ بنابراین شش‌پر برنجی در واقع یک زیرمجموعه از میلگردهای برنجی است که به دلیل فرم شش‌ضلعی برای کاربردهایی با نیاز به مونتاژ و گشتاور بهتر استفاده می‌شود.
3. مهم‌ترین کاربردهای شش‌پر برنجی در صنعت چیست؟
این مقطع در صنایع برق و الکترونیک (ترمینال، کانکتور)، لوله‌کشی و تاسیسات (اتصالات آب و گاز)، ماشین‌آلات (بوش، چرخ‌دنده)، دریایی (پروانه کشتی)، معماری (دستگیره و لولا) و حتی صنایع نظامی (پوکه فشنگ) کاربرد دارد.
4. وزن شش‌پر برنجی چگونه محاسبه می‌شود؟
با استفاده از مساحت مقطع شش‌ضلعی، چگالی برنج و طول قطعه می‌توان وزن را محاسبه کرد. این وزن برای تعیین قیمت و باربری اهمیت زیادی دارد.
